"Metaverse" nedir? Gerçekten önemli mi? Neleri değiştirecek? Sanal, arttırılmış, ve karma gerçeklik... Teknoloji yazarı Hayri Cem iki bölümlük serinin ilk programında anlatıyor.
Geçen yıl, Facebook şirketinin kurucusu ve yöneticisi Mark Zuckerberg, Metaverse'in ne olduğunu anlattığı uzun bir video yayınladıktan sonra, şirketin artık bu çizgide bir platform geliştireceğini ve adının "Meta" olarak değişeceğini duyurmuştu:
Peki, Metaverse, Facebook ile geçen yıl ortaya çıkmış bir platform mu?
Hayır.
Metaverse, yalnızca Facebook'un geliştirmekte olduğu tek bir platform mu?
Bunun da cevabı hayır.
Metaverse, bir platformlar ağı.
Bu sektördeki en büyük ve kullanıcısı en çok olan platform, Facebook'un (yeni adıyla Meta'nın) kurmaya çalıştığı platform olarak ortaya çıkabilir. Fakat sanal dünya platformları Facebook'un tekelinde değil.
(Bu konu, Metaverse'de emlak alışverişi yapmak isteyenler için önemli; haftaya konuşacağız)
-- / --
Metaverse dünyasını anlamak için öncelikle şu üç temel (ve birbirinden farklı) kavramı anlamak gerekiyor:
- Sanal gerçeklik ('virtual reality' - VR).
- Arttırılmış gerçeklik ('augmented reality' - AR).
- Karma gerçeklik ('mixed reality' - MR).
Konuğumuz Hayri Cem; sanal, arttırılmış ve karma gerçeklik kavramlarını şu yazısında açıklıyor.
-- / --
Bugünkü platformların teknolojik öncülü sayılabilecek olan Second Life'ın 2003'te nasıl doğduğu, yüzbinlerce kullanıcısı olan bir platforma dönüştüğü, ama sonuç olarak başarısız olduğu da Metaverse'in geleceği konusunda bizi aydınlatabilir.
-- / --
Fakat Metaverse hepimizin hayatını dönüştürebilecek bir potansiyele sahip olsa da bugün ancak emekleme aşamasında.
Ancak daha güçlü ve hızlı bilgisayarlar, hafif ve etkili gözlükler ve daha iyi çalışan algoritmalar sayesinde, yakın gelecekte, vaat ettiği dijital dünyayı yaratması bekleniyor.
-- / --
Bu noktada, şöyle düşünülebilir:
Metaverse, sonuç olarak fiziksel (analog) dünyanın kısıtlı bir dijital yansımasından ibaret olacak. Bir tür oyun. Ve bu hayal dünyasında insanın karnını doyurması, sahici bir sahilde yürümesi veya başka bir insana dokunması mümkün değil.
Dolayısıyla, Metaverse türü bir platformun hiç bir zaman çok yaygınlaşmayacağı, çünkü insanların dijital dünya için büyük zaman, emek, ve para harcamaktan kaçınacakları iddia edilebilir.
Ama bence bu düşünce, geleceğe dair konularda hayal gücümüzün sınırlılığından kaynaklanıyor da olabilir.
Bundan topu topu 20 yıl önce var olmayan akıllı telefonlar ve sosyal medya, bugün pek çoğumuz için yaşamın olmazsa olmaz unsurları gibi görünmüyor mu?
Metaverse platformları da yakın gelecekte benzer bir yaygınlık kazanabilirler.
Bence buradaki temel konu, alışageldiğimiz analog dünyanın içine dijital bir yaşam tarzının ne şekilde entegre edileceği ve bunun ne kadar benimseneceği.
Bence bu ucu açık bir soru, fakat dijital dünyanın yaşamımızda edinebileceği yeri küçümsememek gerektiği kanısındayım.
-- / --
Peki Metaverse'e nasıl girilir? Neler yapılabilir? Parasal bir yatırım yapmak gerekli mi? Sanal dünyada emlak almak akıl karı bir iş mi?
Bu gibi soruları, gelecek hafta bu serinin ikinci programında yine Hayri Cem ile konuşmaya devam edeceğiz.
